Á jólunum vilja margir hafa allt í föstum skorðum. Ef gera á breytingar á matnum um hátíðarnar, er því gott að kynna slíkt fyrir heimilismeðlimum með góðum fyrirvara, svo að allir verði sáttir. Á mínu æskuheimili stakk mamma einu sinni upp á því, rétt fyrir jól, að hafa hangikjötið á öðrum degi jóla, en ekki í hádeginu á jóladag, eins og við vorum alin upp við. Þá urðum við systkinin ansi langleit og úr varð að hangikjötið var snætt í hádeginu á jóladag, eins og við vorum vön.
Á jólum, eins og á öðrum tímum, erum við að skapa minningar fyrir næstu kynslóðir. Það er gott að minna sig á það og einnig að engum á að þurfa að líða illa á jólum eða öðrum tíma. Hlúum að okkur sjálfum yfir þessa dimmu mánuði og látum fólk í kringum okkur ekki afskiptalaust. Jólin eru dásamlega afslappandi og endurnærandi tími, sama á hvaða degi hangikjötið er snætt eða hvort það er yfirhöfuð snætt á jólum.
Steiktar andabringur
4 andabringur
3 msk olía
2 laukar
2 stilkar sellerí
5-6 gulrætur
1 grænt epli
1 b sveskjur
2/3 dl Grand Marnier
Salt og pipar
Snöggsteikið andabringur í vel heitri olíu, kryddið með salti og pipar og takið til hliðar. Skerið lauk og sellerí gróft og steikið í sömu olíu. Bætið við á pönnuna gulrótum og eplum í bitum ásamt sveskjum og Grand Marnier. Setjið grænmetið í eldfast form kryddið með salti og pipar. Leggið bringurnar ofan á og setjið í ofn á 50°C í klst og hækkið hitann í 200° síðustu 10 mínúturnar. Ath að tíminn fer eftir þykkt bringanna.
Sætkartöflumús með hvítu súkkulaði
1 stór sæt kartafla
2 msk smjör eða kókosolía
1 hvítlauksrif, saxað fínt
smá chili
salt og pipar
1 tsk cummín
1/2 tsk múskat
70-100 g hvítir súkkulaðidropar
Afhýðið kartöfluna, skerið í grófa bita og sjóðið. Hellið af henni vatninu, bætið við smjöri, chili, salti, pipar, cummíni og múskati. Maukið með töfrasprota eða gamla góða kartöflupressaranum. Bætið hvítu súkkulaðidropunum við í restina.
Sveppahnetusteik
1/2 b ólífuolía
2 stilkar sellerí, saxaðir
1 stór laukur, saxaður
2 b fínt saxaðir sveppir
2 tsk rósmarín
1/2 tsk salt
1/2 tsk pipar
1/3 b saxaðir sólþurrkaðir tómatar
1/3 b hvítvín
3 egg
1 b rasp
1 tsk lyftiduft
1 b saxaðar valhnetur
1/2 b sólblómafræ
1/2 b tómatsósa
Hitið olíuna á pönnu léttsteikið sellerí og lauk. Bætið við sveppum og kryddi og steikið áfram þar til sveppirnir hafa tekið fallegan lit (ca 4 mín). Bætið við sólþurrkuðum tómötum, og hvítvíni – látið sjóða í um 2 mín. kælið
Hrærið saman eggjum, raspi, lyftidufti, tómatsósu og bætið út í sveppablönduna ásamt valhnetum og sólblómafræjum. Bakið í ofni 150° í um klst. Látið standa í 10-15 mín áður en þið skerið niður.
-
Eplasalat með súkkulaði og gráfíkjum
Eplasalat með súkkulaði og gráfíkjum
3 dl rjómi
2 msk mæjónes
2 rauð epli
50 g dökkt gott súkkulaði
1 dl gráfíkjur
Stífþeytið rjómann. Bætið mæjónesi saman við. Skerið eplin frekar gróft, saxið súkkulaðið og gráfíkjurnar og bætið við rjómann. Látið standa í um klst. áður en er borið á borð.
Sveppasósa með hnetusteik
1 1/2 b niðursneiddir sveppir
2 b grænmeti, t.d.gulrætur, sellerí, lauk,
5 msk góð olía
2 hvítlauksrif, söxuð
2-3 msk villisveppir, saxaðir
1 tsk estragon
1 tsk timian
grænmetiskraftur
salt og pipar
1/2 b kókosmjólk
2-3 msk sérrý
sósulitur ef þarf
Steikið sveppi á pönnu í olíu, bætið við grænmetinu og villisveppunum. Kryddið. bætið við kókosmjólk og sérrýi og sjóðið í um 10 mín.
Maukið í blandara eða með töfrasprota. Þykktin á sósunni ákvarðast af magni kókosmjólkurinnar, þannig að nauðsynlegt er að fylgjast vel með þegar hún er sett út í.
Sítrónutíramísú
1 dl Limoncello
1 pk Lady fingers
Safi úr einni sítrónu
2 msk sykur
⅓ tsk salt
250 g mascarpone
3 dl rjómi
1 dl sykur
Sítrónubörkur til skrauts.
Hitið saman í potti Limoncello, sítrónusafa og sykur. Setjið sítrónubörkinn út í til að mýkja hann. Sigtið börkinn frá og látið safann kólna. Dýfið Lady fingers í safann og raðið í botninn á formi. Stráið saltinu yfir. Stífþeytið rjóma með sykri, bætið við mascarpone og þeytið áfram þangað til hann verður kekkjalaus. Hellið yfir kökurnar og dreifið sítrónuberki yfir. Kælið.
-
Rabarbara- og engiferdrykkur
Rabarbara- og engiferdrykkur
2-2,5 kg rabarbari
4 l vatn
2 b sykur
1 1/2 b gróft saxað engifer (eða í sneiðum)
safi úr 1 sítrónu
1/2 tsk salt
1 b sólberjasaft (eða rúmlega það)
Setjið vatn, sykur, engifer, sítrónusafa, salt og sólberjasafa í pott og sjóðið í um 10 mín. Skerið rabarbarann í grófa bita og bætið saman við. Látið sjóða í um 5 mín. Slökkvið undir og látið kólna í pottinum. Sigtið safann frá og setjið á flöskur. Kælið. Drykkinn þarf að þynna, með vatni, freyðivíni eða sódavatni.
Snittur með avókadó og reyktum laxi
8-10 sneiðar af snittubrauði
2-3 msk olífuolía
2 harðsoðin egg
2 avókadó, marið með gaffli
⅓ agúrka, söxuð smátt
1 dl saxaður blaðlaukur eða rauðlaukur
2 msk mæjónes
1 smátt saxaður hvítlauksgeiri
Salt og pipar
150-200 g lax
Dill og rauðlaukur til skrauts
Brúnið brauðið í olíunni á vel heitri pönnu. Blandið saman eggjum, avókadó, gúrku, blaðlauk, mæjónesi, hvítlauk, salti og pipar. Látið bíða í ísskáp í amk klst.
Setjið laxasneiðar ofan á brauðið og salatið þar ofan á. Skreytið með dilli og rauðlauk.
Jólakaka
2,5 dl rúsínur
2,5 dl döðlur, saxaðar
2 dl kokteilber skorin í tvennt
100 g súkkat
2 msk sítrónusafi
2 msk appelsínusafi
1,5 dl sérrý
Blandið saman í skál og látið standa í ísskáp yfir nótt.
225 g smjör
225 g púðursykur
150 g rjómasúkkulaði með karamellukurli
4 egg
1 msk fínt rifinn sítrónubörkur
1 msk fínt rifinn appelsínubörkur
2 msk appelsínumarmelaði
300 g hveiti
2 tsk allrahanda
1 tsk kanill
1/2 tsk múskat
½ tsk salt
Setjið bökunarpappír í botn og hliðar. Þeytið smjör og sykur þar til létt.
Blandið berki og marmelaði við. Bætið eggjum við, einu í einu.
Sigtið hveiti út í og bætið við allrahanda, kanil ásamt ávöxtunum, múskati og salti (ef ávextirnir hafa ekki tekið allan vökvann upp, síið hann þá frá).
Hrærið og hellið í formið. Bakið við 150°C í 100 mín.
